3 Οκτωβρίου: Εορτή του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου.

 

Τη μνήμη του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου τιμά σήμερα, 3 Οκτωβρίου, η Εκκλησία μας. Ο Άγιος Διονύσιος καταγόταν από την πόλη των Αθηνών. Έζησε και μαρτύρησε τα χρόνια που αυτοκράτορας ήταν ο Δομετιανός. Διακρίθηκε για τη φιλοσοφική του κατάρτιση κα τη βαθιά του καλλιέργεια.

Αρχικά ήταν ειδωλολάτρης και μέλος της Βουλής του Αρείου Πάγου. Το κήρυγμα όμως του Αποστόλου Παύλου άγγιξε την παιδευμένη και ευαίσθητη ψυχή του και βαπτίσθηκε. Αργότερα διαδέχθηκε στην διαποίμανση των Αθηνών τον ευσεβή Ιερόθεο. Επιβραβεύθηκε από το Θεό για τη χριστιανική του δράση με το χάρισμα να επιτελεί θαύματα.

Περιόδευσε σε πολλά μέρη της Δύσης, όπου κήρυξε τον ευαγγελικό λόγο και ερμήνευσε τις ιερές γραφές. Όταν έφθασε στο Παρίσι συνελήφθη και αργότερα αποκεφαλίσθηκε. Μαζί του μαρτύρησαν και δύο μαθητές του, ο Ρουστικός και ο Ελευθέριος. Ο ηγεμόνας της περιοχής έδωσε εντολή να μη θάψει κανείς τα άγια λείψανα των μαρτύρων, όμως κάποιοι χριστιανοί τα φύλαξαν και όταν δεν υπήρχε πλέον φόβος τα ενταφίασαν με τιμές.

Ο Άγιος Διονύσιος (σύμφωνα με την παράδοση) υπήρξε συγγραφέας πλήθους θεολογικών συγγραμμάτων, από τα όποια παραθέτουμε σε μετάφραση ορισμένα λόγια του, σχετικά με την Αγιότητα, τη Βασιλεία και την Κυριότητα του Θεού: «Αγιότητα, λοιπόν, είναι κατά τη γνώμη μας η καθαρότητα η ασημάδευτη από οποιοδήποτε μίασμα, η πλήρης και ολότελα άσπιλη. Βασιλεία είναι η τακτοποίηση κάθε ορίου, κάθε τάξης, κανονισμού, κατάστασης.

Κυριότητα δεν είναι μόνο η υπεροχή πάνω στους χειρότερους, αλλά και η συνολική των καλών και αγαθών και πλήρης ολοκτησία, καθώς και η αληθινή και αμετάβλητη βεβαιότητα. Γι' αυτό και η κυριότητα ετυμολογείται από το «κύρος» και το «κύριο» και το «κυρίευαν». Θεότητα είναι η πρόνοια που θεάται τα πάντα και με τέλεια αγαθότητα «περιθέει» (περιέχει) και συνέχει τα πάντα, τα γεμίζει με τον εαυτό της και υπερέχει από όλα όσα απολαμβάνουν τα δώρα της πρόνοιας της» (Διονυσίου Αρεοπαγίτου, «Περί Θείων Ονομάτων». Εκδόσεις Π. Πουρναρά).

Περισσότερες και πιο συγκεκριμένες ιστορικές πληροφορίες για τη ζωή του Αγίου Διονυσίου δεν έχουμε πλην αυτών των λίγων που προαναφέραμε. Τα υπόλοιπα που αναφέρουν ορισμένοι Συναξαριστές ανήκουν στα πλαίσια της παραδόσεως και μόνο.

Ύστερα από την με αριθμ. 22/30 Σεπτεμβρίου 1999 μ.Χ. εγκύκλιο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, η μνήμη του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου συμπεριελήφθηκε να τιμάται επιπρόσθετα και στις 12 Οκτωβρίου όπου και ορίσθηκε να τιμάται η Σύναξη των εν Αθήναις Αγίων.

Απολυτίκιο:
Ήχος δ’.
 
Χρηστότητα εκδιδαχθείς, και νήφων εν πάσιν, αγαθήν συνείδησιν ιεροπρεπώς ενδυσάμενος, ήντλησας εκ του Σκεύους της εκλογής τα απόρρητα, και την πίστιν τηρήσας, τον ίσον δρόμον τετέλεκας, Ιερομάρτυς Διονύσιε. Πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ, σωθήναι τας ψυχάς ημών.

Πηγή: vimaorthodoxias.gr

Συνάθροιση: Τα έργα που αποδίδονται στον άγιο Διονύσιο, η έρευνα καταλήγει πως είναι αιώνες μεταγενέστερα και γραμμένα από κάποιον άγνωστο, σίγουρα μεγάλο θεολόγο. Η πατρότητα των έργων δεν έχει σημασία ως προς την διδασκαλία των έργων αυτών τα οποία έγιναν δεκτά με την πάροδο του χρόνου, αν και με επιφυλάξεις, από την εποχή που εμφανίστηκαν, δηλ. αρχές του 6ου αιώνος. Τα παρουσίασαν πρώτοι οι μονοφυσίτες οπαδοί του Σεβήρου σε συνοδική διάσκεψη του 532 στην Κων/πολη. Τα επικαλείται και ο ίδιος ο Σεβήρος Αντιοχείας από το 513 στη σύνοδο της Τύρου.

Το ιδιόρρυθμο ύφος δεν έχει την απλότητα των απολογητών των πρώτων αιώνων. Η γλώσσα είναι επιτηδευμένη και η ορολογία πλατωνίζουσα φιλοσοφική. Όμως οι μελετητές των έργων αναγνώρισαν την ορθή διδασκαλία τους περί της σχέσης Θεού και κτίσης καθώς και περί της θείας οικονομίας. Αποτέλεσαν έμπνευση για πολλούς ορθόδοξους πατέρες όπως τους Λεόντιο Βυζάντιο, Ιωάννη Σκυθοπολίτη, Μάξιμο Ομολογητή, Ιωάννη Δαμασκηνό, Θεόδωρο Στουδίτη, Συμεών νέο Θεολόγο, Γρηγόριο Παλαμά και άλλους.

Τα έργα ανήκουν στην μετά τον 4ο αιώνα εποχή, αφού απηχούν τις αντιλήψεις των πατέρων της Καππαδοκίας, του αγίου Αθανασίου του Μέγα, του Ευάγριου του Ποντικού και άλλων ασκητικών συγγραμμάτων. Καμία οικουμενική σύνοδος μετά τον 6ο αιώνα δεν πιστοποιεί την ορθοδοξία των κειμένων αλλά οι πατέρες από τον 7ο αιώνα τα θεωρούν ορθόδοξα. Αξίζει κάποιος να τα μελετήσει με σοβαρότητα.